Iedereen is weleens bang en gelukkig maar, want angst is een emotie die je helpt om te reageren wanneer er gevaar dreigt. Het brengt je lichaam in een staat van paraatheid. Zo gaat je hart sneller kloppen, je bloeddruk gaat omhoog, je spieren spannen zich aan, je begint te transpireren en je ademhaling gaat sneller. Dit alles zorgt ervoor dat je extra alert bent om zo goed mogelijk om te gaan met een gevaarlijke situatie. Angstig of bang zijn? Dat is volkomen normaal, heel menselijk, vaak nuttig en zeer gewenst om ons gezond en onbezorgd te houden.
Maar wat als angst je in de weg zit? Als het je remt, je belemmert, je klein maakt, je niet meer durft en je in paniek raakt als er geen echt gevaar dreigt. Dan kan het zijn dat je een angststoornis hebt of aan het ontwikkelen bent. Angstklachten en de problemen die er uit voortkomen zijn vaak heel intens en hebben een grote impact op iemand zijn leven en zijn omgeving. Als je er structureel last van hebt is het raadzaam om te onderzoeken wat je er aan kunt doen om de klachten te verminderen want ongezonde angst en de klachten die hieruit voortkomen zijn inmiddels heel goed te behandelen.
Het omgaan, overwinnen en genezen van angst is een persoonlijke en zorgvuldige aangelegenheid. Het is vaak onduidelijk waar de angst vandaan komt en er bestaan verschillende soorten angst die vaak weer in relatie staan tot andere problemen zoals depressie en burnout. Zo kan iemand last hebben van een angst, een fobie, een trauma of een angststoornis. Ook kan het zijn dat iemand zich teveel zorgen maakt, veel piekert, onzeker is of overal tegenop ziet. Het kan ook zijn dat iemand bang is om te vallen of paniek voelt om naar publieke gelegenheden (winkels, supermarkt etc..) te gaan. Er kan ook angst zijn voor dieren, mensen of voorwerpen en het kan zijn dat er in het verleden een ernstige gebeurtenis of meerdere gebeurtenissen zijn geweest die voor een onverwerkt trauma zorgen. Allemaal verschillende soorten en wat kun je zelf aan angst en paniek doen en wanneer is het tijd om professionele hulp in te roepen.
Gelukkig kun je zelf al veel doen om beter met je angst om te gaan. Zo lees je hieronder 6 tips die ervoor kunnen zorgen dat je meer controle krijgt over je angst zodat je klachten kunnen verminderen.
- Benader je angst: door je angst heb je de neiging om zaken, mensen, dingen en plekken te vermijden. Wordt je bewust welke dat zijn en ondanks dat het ‘eng’ is en alles in je zegt om er vandaan te blijven, is het raadzaam om het toch aan te gaan, stap voor stap zodat je steeds beter leert omgaan met de spanning die het oproept
- Verander je gedachten: onze gedachten spelen een grote rol bij angst en paniek. Vaak zijn onze gedachten niet in overeenstemming met de realiteit. Door bijvoorbeeld te denken dat het ‘niet’ gaat lukken is de kans groot dat dit ook niet lukt. Bewust je gedachten veranderen is een manier die je veel kan opleveren.
- Controleer je ademhaling: onderzoek heeft uitgewezen dat onze ademhaling een belangrijke rol speelt bij angst of paniek. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld hyperventilatie. Krijg je grip of regie over je ademen dan heb je ook regie over je angst. Investeer daarom in yoga, mindfulness of ademhalingsoefeningen.
- Beweeg en ontspan: Je kan als mens niet ontspannen en gespannen tegelijk zijn. Angst en paniek roepen veel spanning op en jezelf leren ontspannen is een goed medicijn. Ga meer bewegen op een rustige manier (wandelen, fietsen…) en help jezelf door aan leuke, fijne en positieve dingen te denken.
- Een goede voorbereiding: Om je voor te bereiden op situaties waar je angst of paniek ervaart kun je gebruik maken van zgn. affirmaties. Dit zijn positieve zinnen die je in je hoofd kunt herhalen en die je gedachten, handelen en gedrag op een rijtje zet als je de angst voelt opkomen. Bijvoorbeeld: als ik in de winkel kom, dan doe ik mijn ademhaling…. (jouw manier van ademen om rustig te blijven) , denk ik aan ….. (een positieve situatie) en laat ik mijn lippen een glimlach maken. Herhalen en ook doen is de kracht van deze oefening.
- Zoek professionele hulp: Soms kan angst hardnekkig zijn en lukt het je niet om het te controleren of blijvend te reguleren. Dan kan gespecialiseerde hulp je vaak beter helpen. In het ervaren van angst is geen persoon is hetzelfde. Dit vraagt om een behandeling die volledig is afgestemd op de persoon, de hulpvraag en de klachten. HIerdoor kan de manier, de intensiteit en de duur van de behandeling variëren.
Er zijn diverse soorten behandelingen en verschillende aanbieders voor hulp. Zo kun je zelf kiezen voor een gespecialiseerde psycholoog of therpeut die ervaren is op dit gebied of je kunt je via je huisarts laten doorverwijzen naar een GGZ psycholoog of praktijkondersteuner. Angsten en angststoornissen kunnen ook behandeld worden met medicijnen. De belangrijkste medicijnen die bij angststoornissen worden voorgeschreven zijn zogenaamde SSRI’s. Door de mogelijke bijwerkingen en de afhankelijk van de medicatie, heeft het de voorkeur om te starten met een therapeutische behandeling. Deze minimaliseert de kans dat de klachten terugkomen en je hebt jezelf een manier geleerd om met je angst om te gaan.
Op dit moment worden methodieken zoals EMDR, Cognitieve gedragstherapie en Ademhalingstherapie gebruikt om de klachten en problemen te verminderen en ervan te herstellen. Minder bekende interventies die ook hele goede resultaten bieden zijn ACT, MBCT, hypnotherapie en systeemtherapie. Wat voor iemand het beste werkt en wat niet, is het gespecialiseerde werk van een deskundige therapeut of erkende praktijk. Het is dan ook raadzaam om hier met je hulpvraag aan te kloppen.
Wil je meer weten over angst, paniek of een angststoornis, welke methodes en interventies er zijn, hoe een behandeltraject er uit kan zien of heb je een persoonlijke hulpvraag, neem dan contact op door het contactformulier in te vullen of een afspraak te maken voor een intakegesprek. Ook kun je voor meer informatie terecht bij: